Artikel van Agrarisch Natuur Drenthe: Samenwerking leidt tot meer vertrouwen in agrarisch natuurbeheer
Het collectief organiseren van agrarisch natuurbeheer heeft een positief effect op het vertrouwen tussen betrokkenen en een positievere houding ten opzichte van het beleid. Dat concluderen onderzoekers van Wageningen University & Research nadat zij een van deze collectieven, Agrarische Natuur Drenthe (AND), de afgelopen twee jaar onder de loep namen. Zij baseren hun conclusies op gesprekken met boeren, AND-medewerkers, ambtenaren en andere betrokkenen.
Agrarisch natuurbeheer levert een belangrijke bijdrage aan de biodiversiteit op het Europese platteland. Het agrarisch natuurbeheer vormt als maatregel een belangrijk instrument in het plattelandsbeleid (pijler 2 van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) in Europa). Voor hun inzet en uitvoering van agrarisch natuurbeheer ontvangen boeren subsidie, die mede wordt gefinancierd door Europa. Beheermaatregelen die in Nederland veel voorkomen zijn: Uitstellen van maaien ter bescherming van kuikens van weidevogels, aanleg kruidenrijke randen voor meer insecten en voedselaanbod voor akkervogels en behoud van landschapselementen zoals houtwallen en poelen.
Veertig agrarische collectieven voor samenwerking
Ecologen, ambtenaren en boeren hadden kritiek op de werkwijze waarop de EU agrarisch natuurbeheer regelde. De kritiek richtte zich vooral op de fragmentatie van agrarische gebieden onder beheer, het gebrek aan goede samenwerking op gebiedsniveau, de stroperige administratieve processen en het groeiende gebrek aan vertrouwen tussen betrokkenen als gevolg daarvan. In reactie op deze kritiek heeft de EU daarom in 2014 besloten dat boeren in groepen het agrarisch natuurbeheer kunnen organiseren. In Nederland is dit vervolgens vertaald naar veertig agrarische collectieven.
Collectieve opzet leidt tot meer vertrouwen in agrarisch natuurbeheer
De nieuwe collectieve opzet heeft geleid tot meer vertrouwen in agrarisch natuurbeheer. Projectleider Jasper de Vries legt uit dat: ‘‘Een grote rol speelde daarbij dat beheer voortaan met AND en de provincie afgestemd wordt in plaats van met het ministerie van landbouw (LNV). Hierdoor is het makkelijker inspelen op lokale omstandigheden en voelen mensen zich beter gehoord.’’ Daarnaast zorgt het nieuwe systeem voor meer interactie tussen boeren en andere organisaties en, zo verwoordt een van de geïnterviewden het mooi: “Ik heb echt het gevoel dat we zo als boeren samen voor het landschap zorgen.” René Vree Egberts, directeur van Agrarische Natuur Drenthe, is blij met het resultaat. ‘‘Uit het onderzoek blijkt dat we veel kunnen betekenen voor boer en natuur door samen te werken. We zien dat ook terug in de groei van aantal deelnemers aan agrarisch natuurbeheer sinds de invoering van de collectieven.’’
Vertrouwen in agrarisch natuurbeheer komt ook van buitenaf. De onderzoekers kwamen boeren tegen die enthousiast waren over het beheer door de reacties die ze kregen. Mensen stapten af van hun fiets om een foto te maken van bloemrijke akkerranden en scholen willen graag op bezoek komen.
Vervelende ervaringen uit het verleden (met het oude systeem) spelen af en toe nog een rol. Zeker als het even niet gaat zoals men wil, wordt er snel gerefereerd aan fouten uit het verleden. Dit laat zien dat, ondanks de positieve bevindingen, vertrouwen niet altijd vanzelfsprekend is en constant aandacht vraagt.
Klik hier voor het volledige artikel.
