Bloeiende akkerranden – op allerlei manieren goed voor de biodiversiteit
In de zomer staan de akkerranden volop in bloei. Door heel Nederland beheren collectieven, samen met hun deelnemers aan agrarisch natuurbeheer, akkerranden. In de maanden juli en augustus zien deze randen er niet alleen heel mooi uit, ze bieden ook een helpende hand. Zo helpen ze akkervogels te overleven en zijn deze vrolijke randen een onmisbare bron van nectar en pollen voor insecten. Daar zitten veel nuttige insecten bij: bestuivers en natuurlijke vijanden van plaaginsecten.
De akkerranden in het agrarisch natuurbeheer hebben als ultiem doel om de leefomstandigheden voor speciale doelsoorten te verbeteren. In mozaïeken met houtwallen, wintervoedselakkers en vogelakkers bieden de akkerranden gelegenheid om te schuilen, broeden en te fourageren. De Veldleeuwerik, Patrijs, Grauwe gors, Ringmus, Kerkuil en Grauwe kiekendief zijn hier zeker bij gebaat. Akkerranden hebben ook een belangrijke functie in de categorie Water. Als bufferstrook tussen bouwland en oppervlaktewater zorgen ze ervoor dat er minder meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen in het nabijgelegen water terecht kunnen komen.
Randen voor meerdere doelen
Door veel collectieven worden de akkerranden voor meerdere doelen beheerd. Niet alleen voor de bovengenoemde specifieke doelsoorten en de waterdoelen, maar ook voor insecten. Insecten vormen onmisbaar voedsel voor vogels, maar vormen zelf ook een doel op zich. Sommige insecten lenen zich namelijk uitstekend als bestuiver voor de fruittelers of als natuurlijke plaagbestrijder op de akkers. In de zomer gaan deze insecten op zoek naar nectar en pollen. Door de grote variatie in vormen (van monddelen) en groottes van de insecten, hebben ze ook verschillende bloemen nodig. Zo gaan hommels met hun lange tongen op zoek naar diepe bloemen zoals die van Rode klaver en hebben zweefvliegen juist de ondiepe bloemen van bijvoorbeeld Margrieten of Streepzaad nodig. De insecten in Nederland zijn het meest gebaat bij plantensoorten die hier ook van nature voorkomen, de zogeheten inheemse planten.
Steeds meer kennis over het beheer en het functioneren
Collectieven besteden veel aandacht aan het verspreiden van kennis onder boeren over het beheer en het functioneren van de akkerranden. Benieuwd wat er onder andere is gedaan? We zullen een aantal voorbeelden noemen. Door ANV Hollands Noorden is er meegewerkt aan een masterclass over natuurlijke plaagonderdrukking. Collectieven ANOG en AND participeren in projecten van Deltaplan Agrarisch Water, waarin aandacht is voor de functies van akkerranden voor duurzame landbouw. Via studiegroepen en de ontwikkeling van een app voor akkerranden en integrale plaagbestrijding wordt de kennis verder gedeeld. In de Hoeksche Waard wordt nu voor het tweede jaar in Europees verband de economische en ecologische waarde van akkerranden verkend. Dit gebeurt in het project ‘FABulous Farmers’. Bloeiende akkerranden zijn niet alleen een lust voor het oog, ze dragen op allerlei manieren bij aan de biodiversiteit in Nederland en daarbuiten.
Meer informatie: Willemien Geertsema – wgeertsema@boerennatuur.nl
Afbeelding: Agrarische Natuurvereniging Oost Groningen (ANOG)
