Koplopers: Rick Hoksbergen
Op de landelijke website van Alfa Accountants en adviseurs staat het volgende vermeld: “Alfa is geen duurzaamheidsactivist, maar begrijpt het algehele belang van het ontwikkelen van een duurzame economie.” Volgens Rick Hoksbergen (43), relatiemanager bij de vestiging Leeuwarden, betekent dat vooral, dat hij en zijn collega’s kiezen voor denken op de lange termijn.
Rick: “Binnen de financiële wereld Is het van belang dat iemand de hypotheek over 30 jaar nog kan betalen. Bovendien willen we op een positieve manier aan de samenleving bijdragen. We proberen het goede voorbeeld te geven door energiezuinige auto’s te rijden, minder papier te gebruiken, duurzame projecten te steunen en energieneutrale panden te bouwen.
Adviezen
We hebben veel agrariërs in ons klantenbestand en als we met hun de jaarrapportages of tussentijdse cijfers bespreken, stel ik zaken als vermindering van het gebruik van kunstmest, energie, gewasbeschermingsmiddelen en antibiotica aan de orde. Daarbij ga ik wel altijd uit van financiële duurzaamheid. Een ondernemer moet er financieel mee vooruit kunnen.
Het belangrijkste is dat iemand zijn onderneming runt op een manier, die bij zijn persoonlijkheid past. Je ziet nogal vaak dat boeren naar de buren kijken en denken dat ze niet achter kunnen blijven. Het is heel belangrijk dat ze zich afvragen waar ze nu echt blij van worden. Als iemand van nature het manager type is, moet hij misschien meer koeien gaan melken, maar geniet een boer vooral van het contact met zijn dieren en de seizoenen, dan is dat waarschijnlijk juist niet verstandig.
Voldoening
Ik ervaar veel voldoening in mijn vak, als ik er achter kom wat iemand drijft en wanneer ik hem kan helpen daar gestalte aan te geven. Dan kom je dichtbij mensen en kun je echt iets van waarde aan hun leven toevoegen. Of de voerkosten dan 10 of 9 cent zijn, maakt me niet zoveel uit. Daarin ben ik veranderd. Dat zal wel door de leeftijd en door levenservaring komen: materiële waarden zijn minder belangrijk geworden.
Wat niet weg neemt dat mensen hun financiën als levensbepalend kunnen ervaren. Vaak helpt het de kop van iemands financiering af te halen. Dan ontstaat er ruimte om eventueel andere keuzes te maken.
Door het streven naar groei lopen sommige ondernemers zichzelf voorbij. Het is belangrijk goed over uitbreiding na te denken, want je kunt heel moeilijk terug. Wanneer een boer eenmaal financiering heeft gekregen voor een stal die gebouwd is op 300 koeien, zal een bank niet akkoord gaan met een veestapel van 100 koeien. Als een boer vervolgens die 300 koeien niet aan blijkt te kunnen, of er geen plezier in heeft, krijg je een situatie die psychisch én financieel niet duurzaam is.
Schaalvergroting
Ik verwacht dat de algemene schaalvergroting onder boerenbedrijven door zal gaan. Veel boeren hebben immers geen opvolger en iemand die niet uit een boerengezin komt, kan moeilijk een landbouwbedrijf beginnen. Dat kost gewoon te veel geld. Het gemiddelde bedrijf zal echter niet veel groter worden dan 500 koeien: daar leent ons kleinschalige landschap zich niet voor. In de varkens- en pluimvee branche zie je ook dat er een grens is bereikt.
Grote bedrijven kunnen overigens best milieu- en diervriendelijk worden ingericht. Als adviseur vind ik het belangrijk het hier samen met de klant over te hebben. Vaak zijn er drempels die te maken hebben met gevoel.
Wanneer je bijvoorbeeld iets voorstelt, waar men weinig zicht op heeft, wordt er al gauw gedacht dat het wel ‘veel werk zal geven’ en ‘veel geld zal kosten’. Onbekend maakt onbemind. Ook is er sprake van trots. Trots op het bedrijf dat er zo mooi strak uitziet, tot in de puntjes onder controle is en al zoveel jaar top heeft gedraaid.
Nu de samenleving iets anders van agrariërs blijkt te verwachten, kan de drempel om een nieuw pad in te slaan hoog zijn.
Indicatoren
Het zou helpen betere indicatoren te ontwikkelen, als het gaat om dierenwelzijn en biodiversiteit. Wat dierenwelzijn betreft, gebruiken we nu bijvoorbeeld de gemiddelde leeftijd van koeien op een bedrijf als meetinstrument. Door de nieuwe fosfaatwetgeving hebben veel boeren koeien weg moeten doen. Dit heeft tot gevolg dat de gemiddelde leeftijd van de veestapels is gedaald. Betekent dat nu dat het dierenwelzijn ook is gedaald?
Zo zijn er meer onduidelijkheden.
Voor de biodiversiteit kunnen we veel doen, zonder dat het veel invloed op de bedrijfsvoering heeft. Minder egaliseren bijvoorbeeld. En bloemenranden inzaaien langs slootkanten en dergelijke.
Ik denk vooral aan wat je breed kunt wegzetten. Kleine stapjes van de grote groep hebben meer effect, dan grote van een paar koplopers. Al heb je die laatsten natuurlijk wel nodig om anderen te inspireren.
Janna van der Meer interviewt iedere twee weken een koploper op het gebied van landbouw en duurzaamheid.
De serie Koplopers wordt mogelijk gemaakt door: Boerengilde, Burgerinitiatief Kening fan ‘e Greide, BoerenNatuur, Friese Milieu Federatie, Staatsbosbeheer, It Fryske Gea, Landschapsbeheer Friesland, NoorderlandMelk en Natural Livestock Farming.
