Duurzame Zuivelketen (DZK)

Voor BoerenNatuur is het belangrijk dat we werken naar een toekomst waarin iedere boer die dat wil, zijn of haar boterham kan verdienen met een natuurinclusief bedrijfsmodel. Op dit moment is het stelsel van Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) niet voor iedereen toegankelijk. Dit komt onder andere doordat de provincies leefgebieden moeten toewijzen waarbinnen ANLb budget beschikbaar is. Daarnaast is het voor het bedrijfsmodel van boeren goed als de inspanning op natuur- en landschapsbeheer worden beloond vanuit de keten en niet alleen via ANLb worden vergoed. BoerenNatuur ziet daarom kansen om meer boeren te bereiken door samen te werken met partners die ook willen bouwen aan een agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Nederland. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking met de Duurzame ZuivelKeten (een themagroep van ZuivelNL). 

Sinds 2019 werken BoerenNatuur en de Duurzame ZuivelKeten samen aan de operationalisering van de Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij. Een methodiek die werkt met KPI’s voor biodiversiteit, opgesteld door de Stichting Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij. Het ICT-systeem van BoerenNatuur en de werkwijze van de collectieven worden ingezet om een melkveehouder inzicht te geven in zijn score op de KPI Natuur en Landschap en de KPI Kruidenrijk Grasland. Beide KPI’s zijn onderdeel van een set van zeven KPI’s. De overige vijf KPI’s zijn voor veel melkveehouders in Nederland te vinden via de Kringloopwijzer. In 2019 en 2020 zijn er een aantal pilots geweest. Op dit moment zijn er twee lopende projecten lopen waarbij BoerenNatuur en ZuivelNL samenwerken. 

Zuivel versterkt Natuur en Landschap (2024)  
Gefinancierd door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.  

Dit project voorziet in financiering om kennis en opschaling van de KPI methodiek voor te bereiden. Het omvat o.a.  de ontwikkeling van de nieuwe website voor de Beheerpakketten Biodiversiteit Melkveehouderij, een communicatiestrategie en -materialen, en het faciliteren en organiseren van gesprekken rondom een goed groen verdienmodel met partijen in de zuivelsector en de keten. 

Agrarisch Natuurlijk – meer groen loont (2024 en 2025) 
Gefinancierd door het ministerie van LVVN.  

Een goed groen verdienmodel 
Doel van dit project is om een basis te leggen voor het belonen van agrarisch natuur- en landschapsbeheer in de keten. Boeren die meedoen met Agrarisch Natuurlijk sluiten contracten af met een agrarisch collectief over welke Beheer(pakketten) Biodiversiteit Melkveehouderij (BBM) ze uitvoeren. Hieruit wordt een KPI-score voor ‘Natuur en Landschap’ en ‘Kruidenrijk grasland’ berekend. Deze KPI’s zijn onderdeel van een set van KPI’s, die in de toekomst een toevoeging aan het verdienmodel van de boer kunnen zijn. Een goed verdienmodel voor melkveehouders die agrarisch natuur- en landschapsbeheer uitvoeren is essentieel om het maatschappelijk gewenste behoud en verbetering van de biodiversiteit en landschap te realiseren.     

Inzichtelijk, meetbaar en geborgd 
Voorwaarde om beloningen voor natuur- en landschapsbeheer te realiseren, is dat het agrarisch natuurbeheer van de individuele melkveehouder inzichtelijk en meetbaar is en deze gegevens geborgd zijn. Momenteel wordt alleen de biodiversiteitsbijdrage die boeren leveren via het ANLb landelijk geregistreerd. Boeren kunnen alleen meedoen aan het ANLb in de (door provincies) aangewezen leefgebieden. De omvang van het aantal deelnemers is begrensd door de beschikbaar gestelde beheerbudgetten en door de provincie aangewezen gebieden. Dit betekent dat de bijdrage van een melkveehouder aan de biodiversiteit groter kan zijn dan het beheer dat hij via ANLb heeft gecontracteerd. Dit is precies waar in dit project aan wordt gewerkt, met behulp van de beheerpakketten van de Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij.   

Met behulp van de 7 KPI’s van de biodiversiteitsmonitor is de impact van een individueel bedrijf op de verschillende biodiversiteitsdoelen meetbaar.  De KPI’s ‘Natuur en Landschap’ en ‘Kruidenrijk grasland’ zijn nog niet landelijk beschikbaar. Met het project Agrarisch Natuurlijk zetten we een stap om de totale set beschikbaar te stellen.     

Op www.agrarischnatuurlijk.nl kunt u meer informatie vinden over de mogelijkheden om als melkveehouder deel te nemen aan dit project.