Uitreiking eerste magazine over akkervogelbeheer Waadrâne

TERNAARD – ‘Útfûgelje’, zo heet het magazine dat dinsdag gepresenteerd werd door Agrarisch Collectief Waadrâne. Bij het bedrijf van Talsma Akkerbouw in Ternaard werd het eerste magazine uitgereikt aan de boeren van de toekomst, oftewel Dymer (7) en Lenna (4) Talsma. ,,It is wichtich om de ynformaasje troch te jaan oan de folgjende generaasje’’ (Het is belangrijk om de informatie door te geven aan de volgende generatie), aldus Anke Bijlsma die de middag presenteerde.

Agrarisch Collectief Waadrâne startte in 2016 als eerste en enige collectief in Fryslân met ANLb-beheer in het leefgebied Open Akkerland, kort gezegd het akkervogelbeheer. De eerste jaren was het veel pionieren, uitzoeken en proberen maar de boeren konden steeds een stapje vooruit maken. Nu, in 2023, staat het akkervogelbeheer stevig op de kaart in Noordoost-Friesland. In het magazine wordt samen met boeren, vogeltellers, onderzoekers en schouwers teruggekeken op zeven jaar akkervogelbeheer in het gebied van Waadrâne. Zo stelt de 26-jarige Marten van der Galiën uit Hantum: ,,It is moai om te sjen hoe’t oare boeren te wurk gean, welk sied se brûke en wat de resultaten binne. Wy wiene de pioniers en moasten dêrom alles útfûgelje.’’ (Het is mooi om te zien hoe de boeren te werk gaan, welk zaad ze gebruiken en wat de resultaten zijn. Wij waren de pioniers en moesten daarom alles zelf uitvogelen.)

Positieve reacties

Samen met Bauke Koole (ecoloog), Hans Kroodsma (voorzitter Waadrâne) en Sieger Talsma (akkerbouwer in Ternaard en deelnemer vanaf 2016) keek Anke Bijlsma terug op zeven jaar akkervogelbeheer. Wat Sieger opvalt zijn de positieve reacties van burgers die de mooie bloemenvelden weten te waarderen. ,,Wy krije in protte leuke reaksjes fan minsken oer it moaie lânskip en der wurde hiel wat foto’s makke.’’ (Wij krijgen veel leuke reacties van mensen over het mooie landschap en er worden heel wat foto’s van gemaakt.) Bauke Koole was vooral blij verrast door de zeldzame insectensoorten die hij in het gebied van Waadrâne aantrof, zoals de moshommel. Hij noemt het bijzonder dat Waadrâne hem gevraagd heeft om specifiek onderzoek naar insecten te doen. ,,De meeste collectieven monitoren alleen de vogels. Als er veel insecten zijn, zegt dat iets over de toestand van het voedsel voor de akkervogels.’’

Landbouwminister

Er werd niet alleen teruggeblikt op de afgelopen jaren, maar vooral ook vooruitgekeken naar de toekomst. ,,As we om de natuer en it ferskaat yn gewaaksen tinken bliuwe, ferwachtsje ik dat der in moaie takomst weilein is foar de boeren yn dizze regio’’, (Als we om de natuur en diversiteit in de gewassen blijven denken, verwacht ik dat er een mooie toekomst ligt voor de boeren in deze regio) aldus Hans Kroodsma. Niemand minder dan minister van Landbouw Piet Adema deelde deze mening, zo liet hij in een videoboodschap weten aan de aanwezigen. ,,Jimme binne in foarbyld foar oaren en it bewiis dat it mooglik is om de duorsume lânboupraktyk te kombinearjen mei natuerbehâld’’, (Jullie zijn een voorbeeld voor anderen en het bewijs dat het mogelijk is om duurzame landbouw te combineren met natuurbehoud) stelt Adema.

Kwartelkoning

Ook Jelle Postma van SOVON Vogelonderzoek concludeerde dat Waadrâne een voorbeeld is voor andere collectieven. Dat het goed gaat met de akkervogels moet volgens hem wel te maken hebben met het beheer. Postma: ,,Dat kin net misse, want de stân fan guon ikkerfûgelsoarten lykas Veldleeuwerik en Gele Kwikstaart giet wer foarút. Ek de Kwartelkoning is al twa jier efterinoar waarnommen yn it wurkgebiet fan Waadrâne. It sukses is foar in belangryk part te tankjen oan de goede kommunikaasje tusken de boeren en beskermers.’’ (Dat kan niet missen, want de stand van sommige akkervogelsoorten zoals Veldleeuwerik en Gele Kwikstaart gaat weer vooruit. Ook de Kwartelkoning is al twee jaar achterelkaar waargenomen in het werkgebied van Waadrâne. Het succes is voor een belangrijk deel te danken aan de goede communicatie tussen de boeren en beschermers) De resultaten van 7 jaar akkervogelmonitoring zijn samengevat in het rapport ‘Fleanend, de ikkerfûgels yn Waadrâne 2016-2022‘.

Bewustwording

Volgens gebiedscoördinator Reinskje Brandsma is dat misschien ook wel de grootste winst van de afgelopen jaren: dat de bewustwording onder akkerbouwers in Noordoost-Friesland is vergroot dankzij de bijdrage die zij leveren aan biodiversiteit en het beschermen van boerenlandvogels.

Nieuwsgierig? Lees hier het magazine en het SOVON-rapport.

Tekst: Klasina van der Werf   Foto’s: Betty Sinia en Bote Sape Schoorstra