Landbouw KPI’s, waar staan we nu?
KPI’s, Kritische Prestatie Indicatoren worden al langer toegepast in het bedrijfsleven. Op dit moment zijn KPIs voor de landbouw in ontwikkeling. Producenten en ketenbedrijven willen hiermee aantonen dat hun producten goed voor klimaat of biodiversiteit of het milieu zijn. Hoe zijn de KPI’s tot stand gekomen en worden ze al gebruikt?
Duurzamer produceren
Er liggen opgaves van het bedrijfsleven om duurzamer te produceren. Hiervoor is Stichting Biodiversiteitsmonitor opgezet voor de melkveehouderij, bestaand uit LTO, Wereld Natuur Fonds, een vertegenwoordiger uit de wetenschap, de Rabobank en NZO (zuivelorganisatie). Zij willen dat er duurzame zuivel wordt geproduceerd inclusief behoud en versterking van klimaat en biodiversiteit. Om dit aan te tonen moet je iets meten, daarvoor hebben ze een instrument ontwikkelt: KPI’s voor de melkveehouderij, die de impact aantonen van een melkveebedrijf op zijn omgeving ten aanzien van de biodiversiteit. Hiervoor hebben BoerenNatuur en de agrarische collectieven samen met de stichting Biodiversiteitsmonitor twee KPI’s ontwikkeld; de KPI Natuur en landschap en de KPI Kruidenrijk grasland. Deze vormen samen met vijf bestaande KPI’s, gebaseerd op de gegevens van de kringloopwijzer de zeven Biodiversiteitsmonitor KPI’s voor de melkveehouderij.
Beheerpakketten
Om de KPI’s Natuur & Landschap en Kruidenrijk Grasland te berekenen zijn de beheerpakketten biodiversiteitmonitor (BBM-pakketten) ontwikkelt. 39 BBM-pakketten die allemaal bijdragen aan de biodiversiteit, klimaat, natuur en landschap op het bedrijf en op het erf. De kennis die gebruikt is om deze twee KPIs en BBM-pakketten te ontwikkelen is afkomstig van het ANLb. De agrarische collectieven en BoerenNatuur hebben deze kennis aangedragen. Sommige BBM-pakketten zijn laagdrempelig, voor boeren die de eerste stap zetten naar meer biodiversiteit op hun bedrijf, zoals heggen en bloemen op het erf. Andere BBM-pakketten vragen meer inzet en worden vaak gekozen door boeren die al langer natuurinclusief werken, zoals extensief kruidenrijk grasland en een plasdras voor weidevogels aanleggen en beheren.
ICT pilot
Er is door BoerenNatuur en de collectieven een tool ontwikkelt die de groene KPI’s uitrekent, gekoppeld aan de beheerpakketten. Hoe meer het pakket bijdraagt aan milieu, natuur en landschap, en op hoe meer oppervlakte, hoe hoger je scoort. Met deze ontwikkelde tool loopt nu een pilot bij twee collectieven, voor hen is die ingebouwd in het BoerenNatuur SCAN-ICT. Dat is handig en best bijzonder. Normaal is dit ICT systeem alleen voor ANLb boeren, maar bij deze collectieven tekenen ze nu alle deelnemende boeren in, dus ook niet ANLb boeren, die producten leveren aan een partij die de prijs berekenen aan de hand van een KPI score. Als de pilot slaagt, kunnen alle collectieven deze tool gaan gebruiken. In de toekomst kunnen boeren ook dan via www.mijnboerennatuur.nl zelf zien waar welk beheerpakket ingetekend staan op zijn percelen.
In de praktijk
In de provincie Noord-Brabant zijn deze twee groene KPI’s in gebruik. Tweehonderd boeren worden nu beloond naar de hoeveelheid punten die ze behalen met hun13 KPI’s. De provincie Noord-Brabant, het ministerie van LNV en het waterschap belonen deze boeren in het zetten van de duurzame stappen. Dat levert de boeren tussen de tweeduizend a drieduizend euro per jaar op. Het project is succesvol en gaat uitbreiden naar vijfhonderd boeren. Het is mooi dat zowel boeren binnen als buiten de ANLb-leefgebieden betaald worden voor hun inspanningen voor biodiversiteitsherstel. Gezien ANLb gebieden maar 6% beslaan van het totale landbouwgebied.
BoerenNatuur hoopt dat dit soort vaststellingen van KPI’s en bijbehorende pakketten die bijdragen aan biodiversiteit in de toekomst getoetst wordt bij een commissie van deskundigen. Dat zij deel uit gaan maken van de stichtingen die dat nu ontwikkelen. Zodat landelijk iedereen aan hetzelfde criteria en doelen moet voldoen om te verduurzamen zowel voor milieu als natuur en landschap.
Website Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.
