Een veranderende landbouw vraagt ook een nieuw GLB
Willen we een GLB dat behoud wat we hebben of willen we een GLB dat helpt om de noodzakelijke veranderingen in de landbouw te ondersteunen en te versnellen?
Met deze vraag begin ik vaak als ik een inleiding mag houden over de toekomst van het GLB. Volgens mij is dit namelijk de meest wezenlijke vraag die je eerst moet beantwoorden voordat je ook maar iets kunt zeggen over hoe een nieuw GLB er uit moet zien. Willen we behouden wat we hebben, dan moeten we inzetten op het handhaven van het huidige GLB en zo weinig mogelijk veranderen. Alleen het bezit of gebruik van grond blijven we dan belonen en daarmee geven we weer voeding aan de discussie of het GLB budget wel zinvol wordt ingezet. Het is tenslotte een groot deel van de totale Europese begroting. U merkt al dat dit niet mijn voorkeur heeft.
De landbouw in Europa en zeker ook in Nederland staat voor een aantal grote uitdagingen. Natuurlijk blijven we veel voedsel van de hoogste kwaliteit produceren, maar dat zullen we in de toekomst moeten doen onder andere randvoorwaarden dan dat we dat de afgelopen 30 jaar gedaan hebben. Die nieuwe randvoorwaarden gaan over klimaat, biodiversiteit, waterkwaliteit, dierenwelzijn en zo kun je nog wel een paar opnoemen. Allemaal zaken die de maatschappij belangrijk vindt maar die ook voor de volhoudbaarheid van de landbouw van groot belang zijn. Ja, dus die nieuwe randvoorwaarden zijn ook voor onszelf van groot belang om te werken aan een volhoudbare landbouw op de lange termijn. Die nieuwe randvoorwaarden worden nog niet direct door de markt vergoed. We moeten als boeren ook nog leren hoe daar op in te spelen, hoe het toe te passen in onze dagelijkse praktijk. Het zou dus enorm welkom zijn als we wat ruimte krijgen om te experimenteren en daarbij wat financiële ondersteuning bij die experimenten.
Zouden we het GLB daar niet voor in kunnen zetten? Het nieuwe GLB inzetten om boeren te stimuleren en te helpen bij het aanpassen van hun bedrijf aan de veranderde omstandigheden, aanpassen aan de nieuwe wensen van de maatschappij. Het is tenslotte maatschappelijk geld, dat hele GLB. De voorlopige voorstellen lijken wel wat ruimte te bieden voor een herijking van het GLB waarbij het mogelijk wordt om boeren te stimuleren en te ondersteunen bij hun zoektocht naar een duurzamere landbouw. Volgens mij hebben we er als boeren zelf alle belang bij om snel in te spelen op de wensen en eisen van de toekomst, laten we dan ook nu inzetten op een GLB dat ons daarbij helpt. Een GLB dat niet het bezit of gebruik van grond beloont maar dat de boer uitdaagt om op zijn bedrijf te werken aan het klimaat, de biodiversiteit, de waterkwaliteit, dierenwelzijn en die andere belangrijke thema’s.
Kortom een GLB dat gericht is op de toekomst en niet op het verleden.
Alex Datema
Voorzitter BoerenNatuur
