BoerenNatuur – Lopikerwaard inspireert Minister Christianne van der Wal
Agrarisch collectief Lopikerwaard heeft een mooi weidevogelgebied met intensieve en extensieve veehouderijen. Minister voor Natuur en Stikstof, Christianne van der Wal kwam op werkbezoek om te zien hoe boeren en collectieven met hun gebiedsgerichte aanpak van het beheer voor natuur en landschap bij kan dragen aan het realiseren van onze maatschappelijke doelen op het gebied van natuur, landschap, water, stikstof en klimaat.
Van der Wal: “De doelen zijn duidelijk. Daar kan je het lang over hebben, maar het is effectiever om de randvoorwaardes in orde te maken die boeren nodig hebben om die doelen te halen.” Ze formuleert twee randvoorwaardes: eerlijke beloning voor inzet boer en een gebiedsproces dat van onderop moet worden uitgevoerd.
Maarten van Beek, gebiedscoördinator bij collectief Lopikerwaard: “De bereidheid onder boeren is groot om mee te doen. Dat zien we bij de intensieve en extensieve boeren, 80% van de boeren in dit gebied voeren ANLB maatregelen uit op hun bedrijf. Landbouw en natuur is hier verweven met elkaar.”
Maar voor veel boeren in heel NL is de stap naar verder extensiveren of veel meer ANLb op hun bedrijf uitvoeren met het huidig instrumentariun niet mogelijk. Van Beek: “Als de boer goed en langjarig betaald wordt voor het zorgen voor de natuur en het landschap en zijn of haar bijdrage aan water, stikstof,klimaatdoelen en dit in een gezond verdienmodel past zal dit zeker boeren over de streep trekken.”
Naast de huidige obstakels voor boeren om zich in te zetten voor de agrarische natuur en het landschap zijn er ook zorgen voor de langere termijn. In de Lopikerwaard vooral om de voortzetting van professioneel beheerde weidevogelgebieden. Als de huidige generatie stopt, en de percelen op de vrije markt komen, wat gebeurt er dan met die weidevogels?
Van der Wal: “Hiervoor zet ik mij in om op agrarische gronden het recht van eerste koop mogelijk te maken.” Het collectief is van mening dat ook een grondbank nodig is: Boeren die willen extensiveren kunnen deze percelen dan kopen, al dan niet tegen een gereduceerde prijs, en daar verder gaan met beheer voor weidevogels, knotwilgen en sloten.
Niet alleen de zeven Utrechtse collectieven zijn betrokken bij de gebiedsprocessen, maar bijna alle collectieven in Nederland. Per polder of gebied kijken hoe je samen met de boeren de door de overheid vastgestelde doelen kan halen. Wat is mogelijk, wat kunnen collectieven samen met de boeren uitvoeren, samen zoeken naar oplossingen. Van der Wal: “Het is belangrijk dat de infrastructuur tussen provincies en collectieven goed gebruikt gaat worden, daar zit nu nog een gat. De collectieven zitten geworteld in hun gebied en daar moeten we gebruik van maken.”
