(Zoneren is het reguleren/herindelen van landgebruik voor vastgestelde doeleinden.)
Zonering kan in mijn optiek ook best positief zijn. Zolang het niet samengaat met verboden maar met kansen. In gebieden met bepaalde opgaves kan via zonering extra ondersteuning geboden worden. Een gereedschapskist met extra opties naast de traditionele landbouw. Denk aan een gebied specifieke vergoeding, meer budget voor agrarische natuur- en landschapsbeheer of mogelijkheden voor vergunningen voor verbreding van activiteiten op het bouwblok. Zodat in gebieden waar opgaves liggen om bijvoorbeeld klimaatdoelen te halen, of stikstof te reduceren, boeren stappen kunnen zetten zodat de opgaves ook daadwerkelijk gehaald kúnnen worden. Doelen halen komt dan volgens mij binnen handbereik, als de gereedschapskoffer tenminste voldoende perspectief biedt.
Die doelen kan je dan borgen met doelsturing per bedrijf met ieder zijn eigen streefwaardes, en op gebiedsniveau het totaal waarborgen. Zo kunnen binnen gebieden bedrijven verschillen in waarin ze uitblinken en kan er op gebiedsniveau toch doelen worden bereikt. Zo werken de collectieven nu ook al als het gaat om biodiversiteit. Met provincies worden afspraken gemaakt op gebiedsniveau, vervolgens gaan de collectieven met pakketten en vergoedingen de boer op om te kijken wat waar past. Niet iedere boer doet mee, en niet iedere boer doet even veel mee. Maar het collectief verantwoord uiteindelijk hoe de afspraken op gebiedsniveau zijn ingevuld.
Als je zonering ook op deze werkwijze aanvliegt, geeft het een kans om gezamenlijk doelen te halen in een gebied en laat je het eigenaarschap van die doelen bij de boer zonder de identiteit van zijn bedrijf te verliezen. Andere opties zijn veel minder charmant als je het mij vraagt. Wettelijk doelen afdwingen zonder vergoeding is niet eerlijk voor boeren die concurreren op een wereldmarkt en doet niet recht aan de verschillen tussen bedrijven. Grond opkopen en daar natuur van maken, om zo broeikasgassen te reduceren of fijnstof te verminderen, en helemaal niet meer te gebruiken voor landbouw is duur. Want beheer is nog steeds nodig, en geeft druk op de voedselvoorziening. “Mijn conclusie op de vraag of zoneren een kans is of een bedreiging: Zoneren waarbij boeren de tools krijgen om zich in te zetten voor doelen in het gebied, is een kans – zowel voor de boeren als voor de overheid!”
Marije Klever
Voorzitter BoerenNatuur