Blog: Alex Datema – Waardering
Afgelopen woensdag mocht ik een bijdrage leveren aan het symposium van de Vogelbescherming. Op zo’n dag is er altijd relatief veel aandacht voor wat er allemaal niet goed is en hoe anderen vooral moeten veranderen om te zorgen dat het beter gaat. Afgezien van het feit dat het misschien wel een goed gevoel geeft dat je de anderen eens flink de waarheid hebt gezegd over hun tekortkomingen, levert het vaak niet veel actie op. Als je iemand zegt dat die dingen verkeerd doet leidt dat meestal tot irritatie, niet tot actie. Dat is niets nieuws en ook niets bijzonders, dat zit gewoon in de mens. Bij kritiek op ons handelen gaan we ons handelen verdedigen zonder stil te staan bij de vraag of ons handelen anders kan.
In de landbouw is er al meer dan 20 jaar kritiek op ons handelen als het gaat over de kwaliteit van natuur en landschap. Zeker, een deel van de landbouw doet zijn best om dingen anders te doen, boeren die in hun bedrijf meer aandacht en ruimte hebben voor natuur en landschap. Maar dit heeft nog niet geleid tot een serieuze kwaliteitsimpuls van natuur en landschap in algemene zin. Met het ANLb dragen wij ons steentje daar zeker aan bij. Maar als je er van een afstandje naar kijkt zijn we toch eigenlijk pleksgewijs groene oases aan het aanleggen in een arm landschap. Dat zal toch echt anders moeten in de toekomst.
De kritiek die we de afgelopen 20 jaar hebben mogen ontvangen heeft dus niet echt tot actie geleid. Wat zou nu wel helpen om veel meer mensen te bewegen om actief een bijdrage te leveren aan de basis kwaliteit van natuur en landschap? Ik denk waardering. Ieder mens heeft waardering nodig en waardering zet mensen eerder aan tot actie dan kritiek.
Als het om natuur en landschap gaat kun je de boer op drie manieren waardering geven die kunnen leiden tot actie. De eerste ligt eigenlijk bij de boer zelf, hij of zij moet het gevoel hebben dat hij of zij bezig is met iets goeds. Dus ook in staat zijn om de resultaten van het eigen handelen te zien en te waarderen. Hierin is nog veel winst te behalen. De tweede vorm van waardering gaat over waardering van anderen. Oftewel: dat anderen dus ook de inspanningen die jij doet waarderen en ook laten merken dat ze die waarderen. Niets is motiverender voor mensen dan de waardering door andere mensen. De laatste vorm van waardering is geld. Zo simpel is dat, idealen zijn mooi en prachtig, maar boeren moeten er ook van kunnen leven.
Het mooie is dat wij, BoerenNatuur en de 40 collectieven, eigenlijk op alle drie de fronten van waardering actief zijn. We proberen onze deelnemers te laten zien welk beheer het beste is en wat het oplevert voor natuur en landschap maar ook wat het oplevert voor jou als boer. Je bent bezig met iets goeds ! Door veel te vertellen over wat onze deelnemers en wijzelf allemaal doen krijgen we ook veel positieve reacties op ons handelen. Waardering dus van anderen voor wat wij en onze boeren doen.
Tot slot hebben we ook nog de mogelijkheid om de boeren financieel te belonen voor hun inspanningen. De laatste maar zeker ook niet onbelangrijke waarderingsfactor. Op basis van deze drie vormen van waardering kun je mensen in beweging krijgen. Het ANLb is echter maar voor een beperkte groep boeren toegankelijk en ondanks dat we naast het ANLb nog tal van andere activiteiten organiseren is ons bereik natuurlijk beperkt. Maar wie weet gaat dat binnenkort veranderen en kunnen we met onze best succesvolle werkwijze veel meer boeren gaan bereiken en in beweging brengen.
BoerenNatuur voorzitter Alex Datema
