ANLb in beeld: “Als collectief kunnen wij veel meer doen dan alleen agrarisch natuurbeheer”

Tekst Babs Bouwman

Geboren en getogen in Eastermar. “Ik ben onderdeel van hier”. Biologisch melkveehouder Pier Jan Boersma ziet dat veel ondernemers om hem heen zich focussen op hun gangbare bedrijf. “Ik vind het wel prettig te boeren zonder kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen”. Zeker in de omgeving waar hij woont. Het landschap is  mooi, met elk seizoen weer een andere kleur”. Maar Pier Jan ziet veel meer. Mooie zonsopkomsten of ondergangen en heel veel soorten vogels. Naast het werk op het boerenbedrijf, zet hij zich zo’n drie dagen in de week in als bestuurslid voor Noardlike Fryske Wâlden: een gebied met een grote diversiteit aan alle leefgebieden. “Ik vind het leuk om iets naast mijn bedrijf te doen”. Pier Jan ziet het als verbreding van zijn blikveld. “Vooral omdat onze vereniging meer doet dan agrarisch natuurbeheer”. En dat maakt het extra interessant.

Pier Jan is secretaris van de vereniging en vertegenwoordiger van de afdeling Eastermarders Lânsdouwe. Omdat hij een relatief klein bedrijf heeft, kan hij het er naast doen. “Het is een leuke ploeg mensen en ik vind het interessant om met ze te discussiëren”. Hij haalt veel uit die gesprekken, maar ook uit andere projecten van het collectief. Van oudsher zet de vereniging zich in voor andere thema’s dan alleen natuurbeheer, zoals onder andere emissiearme bedrijfsvoering en zoeken ze naar andere verdienmodellen. “Sinds de aanstelling van onze voorzitter Albert van der Ploeg zingen wij bij iedere ledenvergadering het eerste couplet van de Waldsang. Het samen zingen zorgt voor een trots gevoel bij de leden van de vereniging.

“Dat opent mij de ogen”

“Ik draai nu zeven jaar mee in het bestuur en dan kun je wel eens bedrijfsblind worden”. Toen onlangs een nieuw bestuurslid aantrad merkte Pier Jan dat diegene heel anders tegen dingen aankeek. “Dat opent mij de ogen”. Bepaalde projecten deed hij al een jaar of vijf en hij kon ze wel dromen. “Het is mooi om een andere kijk op onze missie en visie te horen”. Dat houdt hem scherp. Inmiddels weet Pier Jan ook dat niet makkelijk is om gemotiveerd te blijven. “Soms vraag ik me wel eens af waar ik het voor doe”. Maar als hij dan de tijd neemt om te kijken waar het collectief vijf jaar geleden stond, ziet hij wel degelijk veranderingen. Een mooi voorbeeld daarvan is de compostering op het eigen boerenerf in plaats van bij grote bedrijven. Een initiatief van Pieter van der Valk. “Het heeft Pieter veel energie gekost om iedereen te enthousiasmeren, maar het werkt nu goed”. Uitdagingen zullen er altijd blijven. “Zelf heb ik de stap naar biologisch voor mijn bedrijf al genomen omdat ik zag aankomen dat de derogatie ging vervallen”. Maar voor veel melkveehouders is verandering van bedrijfsvoering niet makkelijk. Sommigen hebben geen opvolging of is het economisch niet haalbaar. Er zijn er ook die moeten stoppen. “Dan kan ik wel een verhaal houden over gebiedsofferte of over agrarisch natuurbeheer, maar de realiteit wil dat zij hele andere problemen aan het hoofd hebben”.

Ruimtelijke vraagstukken

Of het nu gaat om verbeteren van de waterkwaliteit,  uitbreiding van blauwe of groene dooradering of CO2-opslag in de bodem of energietransitie: het collectief staat open voor vragen van buitenaf om mee te werken. Stel er komt een verzoek voor 10% meer blauwe dooradering op Pier Jans bedrijfsterrein. “Dat betekent dat ik 1,5 ha houtwal moet aanleggen met het nodige onderhoud van dien, inclusief het kwijtraken van bemestbare ruimte. Daar moet natuurlijk wel iets tegen overstaan”. Het collectief is een professionele organisatie en wil met de ‘gebiedsofferte’ een rol spelen in de ruimtelijke vraagstukken die neergelegd worden in het landelijk gebied.

Nagenoeg alle boerenbedrijven in Noardlike Fryske Wâlden doen aan agrarisch natuurbeheer. “De walden zit in ons DNA. Er is hier geen boer die zonder zijn zakmes op pad gaat”. Maar er is meer wat ze kunnen. Pier Jan wil zich in de toekomst sterk maken voor een gebiedsofferte.  “We zijn een grote organisatie met kennis, mankracht en uitvoeringsmogelijkheden. Laat die vragen maar komen, wij zijn er klaar voor”.

Naam: Pier Jan Boersma
Bedrijf: Melkveehouder en Bestuurslid Noardlike Fryske Wâlden
Collectief: Vereniging Noardlike Fryske Wâlden
Aantal leden: 800
Gebied in beheer:  4100 ha weidevogelbeheer, 1600 ganzenfouragegebied, 267 ha beheer waterkwaliteit, 200 ha houtwallen en elzensingel beheer, 79 ha akkerbeheer, 4,5 ha heggen, hagen en bosjes, 60 ha botanische weiderand
Mooiste waarneming: afgelopen juni toen een reekalf op drie meter afstand voor me langs liep: heel dichtbij en daardoor echt bijzonder.